Lối sống là gì?

Khái niệm

Lối sống là một phạm trù xã hội khái quát toàn bộ hoạt động sống của các dân tộc, các giai cấp, các nhóm xã hội, các cá nhân trong những điều kiện của một hình thái kinh tế xã hội nhất định và biểu hiện trên các lĩnh vực của đời sống: trong lao động và hưởng thụ, trong quan hệ giữa người với người, trong sinh hoạt tinh thần và văn hóa. Lối sống là phức hợp những mẫu hình nhận thức và hành động biểu hiện như sự lặp lại, phổ biến, ổn định dưới dạng thức hoạt động đặc trưng cho một dân tộc, một quốc gia, một giai cấp, một tập đoàn xã hội trong một giai đoạn lịch sử nhất định

Lối sống bao gồm những yếu tố cấu thành như: Cách thức lao động, làm ăn, kinh doanh, các phong tục tập quán, cách thức giao tiếp ứng xử với nhau, quan niệm về đạo đức, nhân cách.

Bạn đang xem: Lối sống là gì?

Một số đặc điểm cơ bản của lối sống

+ Lối sống có cấu trúc của những dạng hoạt động sống của con người.

+ Chất lượng của lối sống đóng vai trò quan trọng trong sự phân biệt lối sống của các cá nhân, các nhóm xã hội và giữa các thời đại. Ở đây, chất lượng của lối sống được thể hiện ở hai loại chỉ số: Chỉ số những hoạt động khách quan gồm những khía cạnh kinh tế – xã hội tạo ra chất cho hoạt động sông của con người và Chỉ số những hoạt động chủ quan bao gồm những yếu tố cơ bản sau: mức thỏa mãn về mặt tinh thần trong hoạt động lao động , động cơ của hoạt động.

+ Lối sống được xây dựng nên từ những điều kiện xã hội

Xem thêm : Giá trị xã hội là gì?

+ Lối sống cũng được xây dựng nên từ điều kiện tự nhiên

+ Lối sống được hình thành và phát triển qua hành động của con người

Phân biệt lối sống với những khái niệm khác

Lối sống và Mức sống: Mức sống là một chỉ báo nói lên trình độ sinh hoạt vật chất của con người. Mức sống chỉ là phương tiện để con người đạt được mục đích cao hơn: xây dựng lối sống, lấy nhu cầu văn hóa làm nhu cầu cao nhất của mình. Đôi lúc mức sống tác động quyết định đến lối sống.

Lối sống với lẽ sống, nếp sống: Lẽ sống là mặt ý thức, là sự lựa chọn chủ quan con người về lối sống, sự phản ánh tính tất yếu khách quan lối sống vào đầu óc con người và nếp sống là y thức điều chỉnh chuẩn mực hành vi đã được định hình. Có thể nói lối sống là cơ sở đầu tiên hình thành lẽ sống, nếp sống.

Lối sống với chất lượng của lối sống: Chất lượng sống là sự thống nhất giữa mức sống mà con người được hưởng với những điều kiện tự do cho hoạt động sống tất yếu của mình. Chất lượng sống được đo bằng chỉ báo quan trọng như: lao động, phúc lợi- tiêu dùng – sinh hoạt hàng ngày, giáo dục văn hoá, sức khỏe dân cư, hoạt động chính trị xã hội. Hệ thống chỉ báo này là hệ thống mở tính riêng cho từng nhóm xã hội. Nó phát triển phong phú, đa dạng và năng động tùy theo trình độ phát triển của từng quốc gia dân tộc.

Phân biệt lối sống với phong hóa: phong hóa vừa phản ánh nếp sống bao gồm các phong tục tập quán, vừa chỉ rõ trình độ văn hóa, giáo dục dân tộc.

Lối sống cá nhân và lối sống cộng đồng: lối sống của nhóm, cộng đồng là tổng số những lối sống của những cá nhân cùng đặc điểm, hoàn cảnh xã hội, cùng tôn trọng những giá trị, chuẩn mực. Khuôn mẫu hành vi ấy lại chính là cái buộc cá nhân khi suy nghĩ và hành động phải tuân theo. Nếu không chính họ sẽ bị đào thải ra khỏi nhóm, cộng đồng nơi ,cá nhân đó đã tự hội nhập vào.

Phân loại lối sống

• Theo tiêu chí lãnh thổ: lối sống nông thôn, lối sống đô thị, lối sống đồng bằng, lối sống miền núi….
• Theo tiêu chí hình thái kinh tế xã hội: lối sống phong kiến, lối sống tư bản chủ nghĩa, và lối sống chủ nghĩa xã hội…
• Theo tiêu chí giai cấp có thể phân thành lối sống tư bản, lối sống tiêu tư sản, lối sống công nhân, lối sống nông dân, lối sống trí thức…
• Ngoài ra theo từng dấu hiệu xã hội đặc thù khác chúng ta cũng có thể phân loại lối sống theo tiêu chí khác. Tuy nhiên sự phân chia này chỉ là tương đối của lối sống thường xuyên có sự tương tác pha trộn, hòa đồng vào Nó chịu sự tác động của cả những điều kiện xã hội lần địa lí tự nhiên.