Lý thuyết răn đe tổng hợp

Lý thuyết răn đe tổng hợp (General Deterrence Theory). Hai nhà triết học duy lợi của thế kỷ XVIII là Cesare Beccaria và Jeremy Bentham đã xây dựng Lý thuyết răn đe tổng hợp để giải thích tình hình tội phạm và phương pháp làm giảm tội phạm. Lý thuyết răn đe tổng hợp xem xét lý do tại sao một số cá nhân tham gia vào các hành vi lệch chuẩn, chống đối xã hội hoặc phạm tội. Lý thuyết này cho rằng con người về cơ bản là duy lý (họ có lý trí khi thực hiện cả những hành vi phù hợp với chuẩn mực xã hội và cả hành vi lệch lạc) và con người được tự do lựa chọn hành vi lệch chuẩn dựa trên tính toán lợi ích hợp lý. Bởi theo lẽ tự nhiên, con người lựa chọn hành vi có lợi nhất, kể cả hành vi lệch chuẩn miễn là mang lại sự lợi ích hay khoái lạc cá nhân. Do đó, có thể được kiểm soát các hành vi đó bằng cách gia tăng mức độ trả giá cho hành vi lêch chuẩn ví dụ như tăng mức xử phạt (biện pháp đối phó) cũng như tăng khả năng bị phát hiện và trừng phạt đối với người vi phạm. Sự kịp thời, tính nghiêm khắc và chính xác của hình phạt là các yêu tố then chốt trong Lý thuyết răn đe tổng hợp.

Các nghiên cứu thực chứng cổ điển trong tội phạm học tìm kiếm nguyên nhân phổ biến của hành vi phạm tội như nghèo đói, thiếu giáo dục, các lý do tâm lý và sau đó đề xuất các chiến lược để giáo dục cải tạo tội phạm, chẳng hạn như tạo cho họ học nghề và điều trị y tế. Trong khi đó, Lý thuyết răn đe tổng hợp tập trung vào các quá trình quyết định phạm tội và các yếu tố tình huống ảnh hưởng đến quá trình lựa chọn hành vi phạm tội đó. Do đó, những yếu tố cá nhân của người phạm tội (như địa vị xã hội, sự sung túc và nhu cầu tiền bạc) và bối cảnh môi trường (như mức độ các mục tiêu được bảo vệ, năng lực của cảnh sát

Bạn đang xem: Lý thuyết răn đe tổng hợp

Xem thêm : Nguyên tắc khách quan của chủ nghĩa duy vật biện chứng

khu vực, khả năng bị phát hiện và bắt giữ khi tội phạm xảy ra) đóng vai trò quan trọng trong quá trình ra quyết định phạm tội. Trọng tâm của Lý thuyết răn đe tổng hợp không phải là làm thế nào để giáo dục cải tạo tội phạm và ngăn chặn các hành vi tội phạm trong tương lai, mà là làm thế nào để làm giảm động cơ phạm tội (giảm mức độ hấp dẫn của hoạt động phạm tội) và qua đó ngăn ngừa tội phạm.

Để đạt được điêu này, hàng loại các biện pháp cụ thể được triển khai: thiết lập các “mục tiêu cứng” như các chốt cố định (deadbolts), xây dựng kỹ năng tự vệ, tăng tính răn đe của pháp luật như loại bỏ biện pháp tạm tha cho một số tội phạm, áp dụng “Luật bất quá tam” (“Three Strikes Law”)^(*) (buộc giam giữ đối với những đối tượng có 3 tiền án, ngay cả hành vi vi phạm thuộc loại ít nghiêm trọng và trong khung được miễn chấp hành hình phạt tù), áp dụng án tử hình, tăng nhận thức về khả năng bị phát hiện, bắt giữ bằng cách bố trí phương tiện camera dọc các tuyến phố, sử dụng lực lượng đặc nhiệm chống ma túy hay tội phạm có tổ chức, tăng cường tuần tra cảnh sát, thực hiện các chương trình giáo dục như thông báo rộng rãi khẩu hiệu “Mọi hành vi phạm tội sẽ bị trừng phạt”. Lý thuyết này có ý nghĩa không chỉ cho tội phạm truyền thống, mà còn cho tội phạm cổ cồn trắng hiện đại, như mua bán thông tin nội bộ trong kinh doanh chứng khoán, vi phạm bản quyền phần mềm, chia sẻ bất hợp pháp tác phẩm âm nhạc.