Vai trò của triết học trong đời sống xã hội

Với tính cách là một hệ thống tư duy lý luận, một hình thái ý thức xã hội đặc biệt, một hình thức nhận thức tổng quát cho phép con người hiểu được thế giới và biết cách ứng xử trong thế giới, triết học có những giá trị lớn như sau:

Triết học là cơ sở thế giới quan: Thế giới quan là một hệ thống các quan niệm, quan điểm tổng quát của con người (sống ở một thời đại nào đó, thuộc về một giai – tầng nào đó) về thế giới, về vai trò, vị trí của con người trong thế giới đó. Như vậy, thế giới quan thống nhất trong mình vũ trụ quan, ý thức hệ và nhân sinh quan của con người cụ thể. Với tính cách là cơ sở thế giới quan, triết học vừa là cơ sở vũ trụ quan, vừa là cơ sở ý thức hệ, vừa là cơ sở nhân sinh quan.

Bạn đang xem: Vai trò của triết học trong đời sống xã hội

Xem thêm : Chi phí sản xuất kinh doanh và giá thành sản phẩm

+ Với tính cách là cơ sở vũ trụ quan, triết học góp phần truy tìm lời giải cho hệ vấn đề về bản thể, về vũ trụ… để xây dựng mô hình vũ trụ hợp lý và tiến đến làm sáng rõ vị trí, vai trò của con người trong vũ trụ đó.

+ Với tính cách là cơ sở ý thức hệ, triết học góp phần truy tìm lời giải cho hệ vấn đề về xã hội, về các giai – tầng trong xã hội… Để xác định những lợi ích sống còn và những mục đích bất di bất dịch mà các giai – tầng, xã hội nào đó phải theo đuổi, phấn đấu không mệt mỏi. Khao khát hướng đến lý trí của triết học hoà nhập với khát vọng hướng đến quyền lực chính trị của các giai – tầng tạo thành cội nguồn sức mạnh tinh thần – vật chất giúp các giai – tầng trong xã hội tự ý thức về sự tồn tại của mình và thời đại của mình để giải quyết những xung đột trong xã hội, vươn lên làm chủ cuộc sống của chính mình và đóng góp vào tiến trình lịch sử nhân loại.

+ Với tính cách là cơ sở nhân sinh quan, triết học góp phần truy tìm lời giải cho hệ vấn đề về đời người, về sự sống – cái chết, về hạnh phúc – khổ đau… của mỗi con người cá nhân trong thực tại cuộc sống (vũ trụ và cộng đồng xã hội)… Triết học góp phần hướng dẫn hành vi con người xuyên qua những xung đột nhân cách, những ràng buộc lợi ích để vươn lên trở thành con người chân chính trước những cạm bẫy của đời thường.

Xem thêm : Nhà soạn nhạc Joseph Haydn

Triết học là cơ sở phương pháp luận phổ biến: Phương pháp luận phổ biến là học thuyết triết học về các nguyên tắc, quan điểm (phương pháp nền tảng) hướng dẫn hành vi con người trong hoạt động thực tiễn và nhận thức. Phương pháp luận phổ biến vừa là lý luận về cách xây dựng phương pháp, đồng thời là nghệ thuật vận dụng phương pháp trong những điều kiện tình hình hoạt động cụ thể. Như vậy, phương pháp luận phổ biến thống nhất trong mình học thuyết về phương pháp phổ biến trong hoạt động nhận thức thế giới và học thuyết về phương pháp phổ biến trong thực tiễn cải tạo thế giới.

+ Với tính cách là cơ sở phương pháp luận phổ biến trong hoạt động nhận thức, triết học xây dựng các nguyên tắc tổng quát chỉ đạo lý trí con người trong việc khám phá ra bản chất của các hiện tượng đa dạng xảy ra trong thế giới xung quanh, nâng cao trình độ tư duy lý luận cho con người.

+ Với tính cách là cơ sở phương pháp luận phổ biến trong hoạt động thực tiễn, triết học xây dựng các nguyên tắc tổng quát hướng dẫn hoạt động cải tạo hiện thực cuộc sống vì lợi ích cao cả của giai – tầng nói riêng, của thời đại hay nhân loại nói chung. Triết học không chỉ lý giải thế giới mà nó còn góp phần vào việc cải tạo thế giới.