Bảng hỏi là gì? Phân loại và kết cấu bảng hỏi
Bảng hỏi là gì?
Bảng hỏi là một tập hợp gồm nhiều câu hỏi được sắp xếp theo một trật tự dựa trên những nguyên tắc logic, tâm lý và nội dung đề ra. Với sự giúp đỡ của bảng hỏi ta có thể thu nhập được thông tin đáp ứng mục tiêu nghiên cứu của đề tài.
Bạn đang xem: Bảng hỏi là gì? Phân loại và kết cấu bảng hỏi
Vai trò của bảng hỏi trong nghiên cứu định hướng:
- Là công cụ chủ yếu cho nghiên cứu định lượng trong xã hội học thực nghiệm.
- Bảng hỏi là sự thể hiện bề ngoài của chương trình nghiên cứu:
+ Là công cụ để lưu giữ thông tin và thực hiện việc đo đạc các hiện tượng xã hội.
+ Là cơ sở dữ liệu để ta tiến hành xử lý thông tin.
Các loại câu hỏi trong bảng hỏi
Căn cứ vào sự có sẵn hay không có sẵn các phương án trả lời trước người ta chia câu hỏi thành câu hỏi đóng và câu hỏi mở và câu hỏi hỗn hợp.
– Câu hỏi mở: là loại câu hỏi không có sẵn các phương án trả lời trước, người trả lời đơn thuần chỉ nhận câu hỏi.
+ Ưu điểm: Người trả lời không bị phụ thuộc vào các phương án đã được trả lời trước, họ tự do trả lời những gì mà họ muốn hoặc họ nghĩ đến. Vì thế chúng có khả năng chỉ ra được các khía cạnh của các hướng xã hội mà đôi khi tác giả nghiên cứu chưa nghĩ đến. Vì lý do này mà câu hỏi mở thường sử dụng trong nghiên cứu phát hiện hay nghiên cứu thử để kiểm tra về chất lượng câu hỏi đó.
+ Nhược điểm: Kết quả trả lời rất khác nhau điều đó gây khó khăn lớn cho việc xử lý thống kê, đôi khi người ta không thể xử lý được (người trả lời dùng các từ đa nghĩa), muốn xử lý bắt buộc phải thêm thao tác phân tích nội dung.
- Thang đo được sử dụng cho loại câu hỏi mở: Open-ended: người trả lời tự điền câu trả lời, không bị bó buộc theo các phương án sẵn có.
- Câu hỏi đóng: là loại câu hỏi có sẵn các phương án trả lời trước.
- Ưu điểm: Các câu trả lời chuẩn bị trước, giải thích và bổ sung cho câu hỏi, định hướng mọi người hiểu câu hỏi theo một nghĩa. Tính khuyết danh đảm bảo cao hơn câu hỏi mở (rất quan trọng trong nghiên cứu xã hội học thực nghiệm, thông tin rất khách quan). Dễ trả lời và rất thuận tiện cho việc xử lý thống kê.
- Nhược điểm: Người trả lời thường bị bó hẹp trong phạm vi câu trả lời trước, hạn chế khả năng tư duy và đánh giá của họ.
- Các thang đo thường được sử dụng trong loại câu hỏi đóng:
Xem thêm : Quan hệ xã hội là gì?
+ Thang Likert (do Rensis Likert phát triển): là thang đo cho điểm mà có thể cộng điểm được. Thang đo này bao gồm 1 phát biểu thể hiện 1 thái độ ưa thích/không ưa thích, tốt/xấu về 1 đối tượng. Người tham dự được hỏi để trả lời đồng ý/không đồng ý với từng câu phát biểu. Mỗi trả lời được cho 1 điểm phản ánh mức độ ưa thích, và các điểm số có thể tổng hợp được để đo lường thái độ chung của người tham dự.
Thang đo Likert có thể là 5, 7 hoặc 9 điểm. Ví dụ cho phần trả lời của thang 5 điểm:
- Hoàn toàn không đồng ý;
- Không đồng ý;
- Không có ý kiến;
- Đồng ý;
- Hoàn toàn đồng ý”.
+ Choice-one answers: các phương án trả lời có sự loại trừ nhau.
+ Choice-multiple answers: các phương án trả lời không loại trừ nhau và người trả lời có thể lựa chọn nhiều phương án.
+ Thang định danh: các câu hỏi về tên và địa chỉ.
+ Yes/no: người trả lời chỉ có hai phương án cho câu hỏi.
– Câu hỏi hỗn hợp: là loại câu hỏi về hình thức là câu hỏi đóng, nhưng về nội dung thực chất là câu hỏi mở. Có nghĩa là câu hỏi này luôn luôn có sẵn một vài phương án trả lời trước, song phương án cuối cùng bao giờ cũng là “các cái khác” (xin nêu ra, xin chỉ ra). Loại câu hỏi này thường được sử dụng cho nghiên cứu với các hiện tượng chúng ta chưa bao quát hết các khía cạnh của nó hoặc còn nghi ngờ ở một khía cạnh mới nào đó.
Căn cứ vào chức năng của câu hỏi người ta có thể chia câu hỏi thành: Câu hỏi lọc, câu hỏi kiểm tra.
+ Câu hỏi lọc: là câu hỏi có mục đích chia đối tượng nghiên cứu ra thành các nhóm khác nhau và sau đó ta tiếp tục tìm hiểu sâu hơn từng nhóm một.
– Ví dụ:
Xem thêm : Triết học duy vật và triết học duy tâm trong triết học Trung Hoa cổ đại
Câu 12: Bạn hãy cho biết chỗ bạn ở hiện nay?
- Ở nhà riêng □ (1)
- Ở nhà người quen □ (2)
- Ở nhà trọ □ (3)
- Ở ký túc xá □ (4)
+ Nếu bạn ở nhà riêng xin trả lời các câu hỏi sau từ 13 – 16.
+ Nếu bạn ở nhà người quen xin trả lời các câu hỏi từ 17 – 20.
+ Còn lại, bạn trả lời từ 21- 24.
+ Câu hỏi kiểm tra: Thường những câu hỏi này có chức năng để kiểm tra tính khách quan của các thông tin mà người trả lời cung cấp. Ta có thể hỏi về một cái gì đó hư cấu nhưng về hình thức là gắn liền với vấn đề thực tiễn.
Kết cấu của một bảng hỏi
Kết cấu của bảng hỏi nên theo trình tự sâu dần của vấn đề, không tản mát, làm người trả lời không tập trung suy nghĩ để trả lời.
Phần đầu của bảng hỏi là phần trình bày mục đích của cuộc nghiên cứu điều tra, tên cơ quan hiện hành nghiên cứu. Phải hướng dẫn cho người được phỏng vấn cách thức trả lời các câu hỏi trong bảng hỏi, đồng thời khẳng định tính danh của cuộc điều tra.
Phần nội dung chính của bảng hỏi thường được bắt đầu bằng những câu hỏi tiếp xúc, làm quen, sau đó mới đến các câu hỏi nội dung.
Các câu hỏi nội dung thường được bố trí xen kẽ với các câu hỏi tiếp xúc, câu hỏi kiểm tra và câu hỏi chức năng.
Trong phần các câu hỏi nội dung, các câu hỏi biểu thị sự quan tâm của cuộc nghiên cứu đến công ăn việc làm nên đặt trước để gây ra một tâm lý thoải mái, còn các câu hỏi đi sâu vào cuộc sống của cá nhân nên xếp ở phía sau bảng hỏi.
Nguồn: https://25giay.vn
Danh mục: Tin Tức